De geschiedenis van onze boten
De West-Friese zeilpunters door de jaren heen.
19e – 20e eeuw: Agrarisch gebruik
Wij varen in Waterland met West Friese Punters-, een schuit van staal. Deze werden in eind 19e eeuw, begin 20e eeuw al gebruikt door boeren in West Friesland die er hun oogst en vee mee vervoerden.
1970: Zeilkamp ‘de Turk’:
Medio jaren zeventig van de 20e eeuw besloot een docent, om met een paar punters en een schoolklas een kamp te gaan varen. De leerlingen konden aan boord slapen en zelf inkopen doen en koken. Dit bleek een succesformule te zijn en andere scholen meldden zich aan om ook op deze wijze een schoolwerkweek in te vullen. Niet alleen leren zeilen, maar ook zelfredzaamheid en saamhorigheid bevorderen bleek met deze primitieve, maar uitdagende schuiten zeer goed mogelijk.
Het zeilkamp begon met de naam: Zeilnatuurkamp De Turk. Een naam die natuurlijk vraagtekens oproept, maar gekoppeld is aan de naam van het eerste bootje, waar het allemaal mee begon: Het Turkje. Die naam werd gegeven aan het bootje omdat de eigenaar, Jan de Hartog, in Opperdoes woonde. Echte Opperdoezenaren noemen zich Turk, een erenaam die aangaf dat je er geboren en getogen was. ‘Turk’ stamt weer uit de Reformatie in de 16e eeuw: men werd liever Turk dan dat men naar de paus van Rome luisterde…
1975 tot 1985:
Van 1975 tot 1979 was de uitvalsbasis een landje nabij de Groote Vliet bij Wervershoof en werd gevaren op deze plas en de vele smalle vaarten en sloten richting Enkhuizen. Dit gebied bleek echter steeds moeilijker bevaarbaar en daarom werd besloten om de hele vloot naar Waterland te verkassen.
Daar werd in 1980 een oude boerderij in Holysloot gebruikt als uitvalsbasis. Andere kampterreinen werden gevonden bij camping de Badhoeve aan het Kinselmeer, en bij het heerlijk kneuterige Jachthaventje Nirosa van Ome Jan van Amsterdam aan het Noordhollands Kanaal.
Nirosa heeft een kleine 20 jaar als kampplaats gediend, totdat Ome Jan op leeftijd kwam en het ontvangen van kampgroepen met nachtbrakende instructeurs helaas niet meer aankon.
In 1981 verhuist Zeilkamp de Turk naar Broek in Waterland, naar een stukje grasland aan het Wagengouw. Het lokale disco gebouwtje met een zaaltje en sanitair diende daar als uitvalsbasis. Het jaar erop beland het zeilkamp op een weiland van Boer Groot achter in Broek in Waterland. Het nabij gelegen Broeker Huis diende als basis waar groepen werden ontvangen en waar avondprogramma’s konden worden georganiseerd. Door een simpel ophaalbruggetje was het kampterrein vanuit het dorp bereikbaar.
De jaren erop veranderde veel, door verandering van tijd en eigenaar. Methodiek en didactiek werden belangrijker dan lange haren en op een gitaar kunnen tokkelen. Ook het aantal scholen dat kwam varen, groeide fors dankzij een gedegen marketing-aanpak.
1989 tot 2000:
In 1989 nemen Jan Mens en zijn vrouw Désirée Henkes de vloot van 20 zeilschuiten en wat kano’s over.
De naam Zeilkamp De Turk riep steeds meer negatieve associaties op. Besloten werd het kamp te noemen naar het vaargebied: Zeilkamp Waterland.
De vloot punters was door de jaren heen behoorlijk versleten, het intensieve gebruik bij het zeilkamp maakte dat er voortdurend moest worden gevochten tegen vele lekkages. Groot onderhoud en toevoeging en vervanging van enkele schuiten, maakte dat de vloot toch kon blijven varen.
Om ook kano kampen te kunnen varen lag er inmiddels een vloot kano’s voor ruim 65 deelnemers. De outillage werd daarnaast verbeterd met de bouw van het Logement in 1997,
het Pakhuis in 2005 en de Loods in 2013.
2000 tot 2017: Oprichting Zeilvereniging Waterland
De organisatie van de kampen en het onderhoud van de vloot berust sinds het jaar 2000 bij, de door de instructeurs opgerichte, vereniging Zeilvereniging Waterland. De vloot werd wat kleiner met 12 zeilschepen, maar nog steeds kwamen er jaarlijks vele schoolgroepen van middelbare scholen en talloze jongeren in de zomervakantie op zeilkamp. Ook zij maakten kennis met de bijzondere schepen en het schitterende vaargebied.
2017-heden:
Oprichting Stichting behoud West-Friese Zeilpunter
Nadat bekend werd dat het niet meer rendabel genoeg was om kampen te organiseren, hebben een aantal instructeurs zich ingezet voor het behoud van de boten.
Er moest toch een manier zijn om de boten, die al ruim twee eeuwen door de sloten van West-Friesland varen, te behouden. Vanuit die gedachtegang werd de Stichting behoud van de West-Friese Zeilpunter opgericht. Middels donaties kunnen wij de boten blijven onderhouden en varende houden vanuit onze nieuwe ligplaats bij Watersportvereniging de Breek in Landsmeer.
De stichting neemt vijf boten uit de vloot van Zeilvereniging Waterland over. Boot #1, #6, #8, #14 en ’t Diepke. Dit rijtje wordt nog aangevuld met de nieuwe punter gebouwd door Sietske, één van de instructeurs. Onze vloot zal komen te liggen bij WSV de Breek in Landsmeer.